İsrail gazetesi Haaretz'in tanınmış yazarlarından Gideon Levy, Gazze işgalinin 1. yıldönümünde Yeni Şafak'a konuştu. Levy, geçtiğimiz yıl tüm dünyanın izlediği Gazze trajedisinde kendi hükümetini ve ordusunu en çok eleştirenlerden biri olarak biliniyor.

1978-1982 yılları arasında İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'in basın sözcülüğünü de yapan Levy, Batı Şeria'da Yahudi yerleşimlerine karşı isimlerden biri. Hafızalarda tazeliğini koruyan işgale dair gazetemizin sorularını yanıtlayan Levy, “Gazze işgali büyük üzüntü verici bir olay. Acımasız saldırının üzerinden 1 yıl geçti. Siviller öldü. Hala kendilerine neden böyle oldu diye sormuyorlar” dedi.

Levy, “Richard Goldstone'un İsrail'in savaş suçunu ispatlayan raporundan sonra Tel Aviv 2 kere düşünmeli” diye konuştu.

Gazze işgalini ne başlattı? Yıkımın asıl nedeni neydi?

İsrail, Kassam füzelerine karşı mücadele etmekte haklıydı. Ancak acımasız bir yol izlemesi büyük hataydı, pek çok sivil öldürülmemeliydi, böylesi derin bir yıkım yapılmamalıydı. Operasyon çok sınırlı olmalıydı. Hamas'la barışçıl bir anlaşma için adım atılmalıydı. İşgalin ardındaki asıl nedenler İsrail kamuoyunun ve ordunun baskısı.

İşgalin mimarları Ehud Olmert, Tzipi Livni ve Ehud Barak, UCM'de yargılanmalı mı?

Bir İsrailli olarak bu durumdan utanç duyuyorum ve suçluluk hissediyorum. Ancak İsrail'in Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne gitmesini ummuyorum. Benim beklentim, İsrail'in bir an önce uyanması ve kendi içinde soruşturma yapması. İşgalin hesabının verilmesi gereken yer burası.

Gazze işgalinin ardından İsrail dünya kamuoyunda desteğini kaybetti mi?

Savaşın ordasında tüm AB ülkelerinin liderleri İsrail'e geldi, Ehud Olmert ile görüştü, işgalin bir an önce durdurulmasını istediler. Bu çok utanç verici bir durumdu. İsrail'in kamuoyu desteğini büyük oranda kaybettiğini düşünüyorum. Dünya liderleri İsrail'i kınamadı. Erdoğan dışında.

Bir dönem Peres'in sözcülüğünü yapmış biri olarak Erdoğan'ın Davos'taki çıkışı hakkında ne diyeceksiniz ?

Erdoğan, Avrupa'dan İsrail'i gerçekten kınayan belki de tek lider oldu. Davos tepkisi çok yerinde ve haklı bir tepkiydi. Başbakanınız Erdoğan'ın Filistin konusunda samimi düşüncelerini dile getirdiğini düşünüyorum. Avrupa sessizliğini korurken, Erdoğan çıkıp Türkiye'nin Gazze işgaline dair ne düşündüğünü açıkça söyledi.

Tüm yaşananlardan sonra İsrail Türkiye'den uzaklaştı mı? İlişkiler düzelir mi yoksa daha da mı zayıflar?

Bence ilk olarak Türkiye İsrail'den uzaklaştı, sonra da İsrail. İlişkilerin eskisi gibi olamayacağını düşünüyorum. Politik çabalarla belki yol alınabilir. Fakat zaman alacak. Peres, Abdullah Gül ile Kopenhag'da görüştü. Her iki taraf da bağı koparmak istemiyor.

Filistin-İsrail kavgasında kim arabulucu olmalı?

Çözüm ABD'nin baskısıyla olabilir. Fakat ben böyle bir baskının geldiğini görmüyorum.

Sizce Gazze işgaline dair en kötü hikaye, görüntü nedir?

Öldürülen çocuklar ve kadınlar.

Obama'ya Nobel bence bir şaka

Obama ile birlikte ABD-İsrail ilişkileri artık eskisi gibi değil. Bu konuda ne diyeceksiniz?

ABD Başkanı Barack Obama'nın Yahudi yerleşimleri konusundaki tepkisi yeterli değil. Yerleşim alanlarını durdurmak bir şaka. Taraflı. İsrail ve ABD arasındaki atmosfer George W. Bush dönemindeki kadar iyi değil. Ancak esasen, ABD, İsrail'i geçmişte olduğu gibi desteklemeye devam ediyor. Fakat ortada, İsrail'in işgalini bitirecek seviyede ABD baskısı göremiyorum.

Obama Nobel Barış Ödülü'nü hak etti mi?

Obama'nın Nobel Ödülü kazanması bir şaka. Ancak hiç de iyi bir şaka değildi. Bugün dünyada Barış Ödülü'nün verilmesini gerektirecek bir durum yok. Obama kendisi bile ödülü hak etmediğini söyledi. Barış için Obama'dan daha çok çalışanlar var.

ÜLKEMİN YAPTIĞI İŞGAL TAM BİR AFETTİ

Gazze'ye saldırmayı reddederek ordudan ayrılan İsrailli askerlerin kurduğu “Courage to Refuse” (Reddetme Cesareti) adlı örgütün lideri David Zonsheine Yeni Şafak'a konuştu. “Bir yüzbaşı olarak orduda ülkem için ölmeye yemin ettim, masum Filistinlileri öldürmek için değil” diyen Zonsheine, Gazze'de yaşatılan acının “affedilemez” olduğunu söyledi.

GAZZE İŞGALİ 'AHLAK DIŞI'

Sivil halkın öldürülmesine ve Batı Şeria'da Yahudi yerleşimlerine karşı çıkan Courage to Refuse örgütü, geçtiğimiz yıl yaşanan Gazze katliamı sırasında Haaretz gazetesine bir ilan vermiş ve İsrail askerlerine Gazze'deki sivil hedeflere yönelik saldırılara katılmama çağrısı yapmıştı. Masum Filistinlilerin öldürülmesini “ahlak dışı” olarak tanımlayan örgütün lideri Zonsheine, “Hareketimiz, 50 subay ve askerin uluslararası sınırların güvenliğini sürdürürken, 'yeşil hattın' ötesine geçmeyeceğini açıklayarak 2002'de başladı. Şimdi 800 üyemiz var. 550'si, Gazze'ye işgale katılmayı reddetmeleri yüzünden hapislerde yattı” dedi.

BEN İŞGAL İÇİN YEMİN ETMEDİM

“Neden ordudan ayrıldınız?” sorusu üzerine Zonsheine, “Ordudan ayrılmadık. Orduda yüzbaşı olarak ülkem için ölmeye yemin ettim ancak işgal için, Filistinlilerin temel haklarını ihlal etmek için yemin etmedim. İşgal, hem ahlaki hem de ulusal güvenlik bakımından tam bir afetti. Yalnızca 10 İsrail askerinin öldürüldüğü yerde, İsrail, 3 hafta içinde 1300'den fazla insanı öldürdü. Ne hükümet ne de basın, 2 yıl boyunca Gazze'ye yapılan kuşatmanın tam fotoğrafını ortaya koymadı. 2000-2008 arasında Gazze'de bini bulan ölülerden bahsetmediler” dedi.

'SAVAŞ SUÇU' DİYEN YÜZDE 1'DEN AZ

İsrail'in Gazze'de yaptığını İsraillilerin yüzde 1'inden bile azının, “işgal” ve “savaş suçu” olarak gördüğünü belirten Courage to Refuse lideri, son işgale katılan 10 askerin ordudan ayrıldığını, bunlardan 3'ünün hapse gönderildiğini kaydetti. Zonsheine ayrıca, “Obama etkili olursa Filistin-İsrail barışı sağlanabilir. Ancak şimdiye kadar böyle bir şey yapmadı” dedi.